هفت رمز فروهر

یکی از تفسیری ترین نگاره های بر جای مانده از فرهنگ و تمدن ایرانی، نگاره ی فروهر است. این نگاره ی شگفت انگیز یکی از نماد های آیین زرتشت و تلفیقی است از « انسان –پرنده) انسانی با ویژگی های فرزانگی و نمایانگر فرهنگ اصیل ایرانی و پرنده ای در حال پرواز با بالهای گشوده.

هر طرح ، خط،  جهت و.... در نگاره ی فروهر رمزی است و معنای نمادین و سمبلیک دارد.   

1-    نماد انسان کامل.  نیمه بالایی این موجود، پیرمردی  است، به معنای پخته بودن، تجربه، راست قامت و ....

 

2-  نماد سلام، دعا و نیایش. جهت نگاه پیرمرد به سمت راست است (بالا «شمال» فرض کنیم، سمت راست «خاور یا مشرق »  است ) جایی که خورشید طلوع می کند و منبع نور و روشنایی است؛ پشت به سوی تاریکی و نادانی. کف دست راستش را به معنای عبادت و دعا به سمت آسمان بلند کرده است. و نیز دست راست به سمت جلو نشانه ی سلام کردن هم هست ، سنتی کهن از روزگاران دیرین.

 

3-  نماد عهد و پیمان : در دست چپش حلقه عهد با  « اهورامزدا »  قرار دارد و نشان موظف بودن به پیمان با خداست. (در قدیم زمانی که دو نفر با هم پیمانی می بستند، این حلقه را با دست چپ خود می گرفتند؛ کاری که امروزه همه جهانیان در هنگام عقد ازدواج، حلقه ای را بر انگشت دست چپ خود می کنند).

 

4- نماد سه گانه­ ی اهورایی. دو بال افراشته  به معنای پرواز به سوی آسمان و صعود است. بال به معنای نیروهای مثبت است که اگر انسان از آن ها بهره بگیرد، می تواند صعود کند. هر بال از سه ردیف پر تشکیل شده که درجه بندی نکات مثبت است: آموزه های بلند و درخشان آیین حضرت زرتشت (پندار نیک – گفتار نیک – کردار نیک).

 

 

5- نماد زمان و زمین.  حلقه ی دور کمر فروهر به معنای کره خاکی است  (ایرانیان آن زمان به گرد بودن کره زمین واقف بودند) و  نیز گردش روزگار است؛ و همچنین یک دوره عمر انسان که می بایست طی شود.

 

6 - نماد سه گانه ­ی اهریمنی. قسمت پایین تنه ی این « انسان – پرنده» از سه طبقه تشکیل شده است ( شبیه  دُم برای  پرنده که  از سه ردیف پَر تشکیل شده  است) که درجه بندی نکات منفی است: (پندار بد – گفتار بد – کردار بد. با توجه به نگاره ، این نیروهای منفی در حال ریزش و سقوط هستند.

 

7-نماد دو گوهر همزاد.  دو طرف  نگاره ی فروهر، دو پایه واره  وجود دارد به معنای دو نیروی سپنتا مینو (مثبت) و انگره مینو (منفی) که همواره انسان با این دو قطب به دنیا  می آید و میان این دو قطب درگیر است. این دو رشته که از کمرگاه نگاره تا زمین آویزانند، می توانند هم فرو برنده باشند و هم تکیه گاهی برای فرارفتن.

منابع: آثار اساطیری متعدد.